Poljoprivreda - Bosna i Hercegovina

Prerađivači uvoze 50 odsto sirovina

U Republici Srpskoj oko 20 firmi koje se bave preradom voća i povrća uvoze više od 50 odsto sirovina, iako ogromne količine kvalitetnih domaćih proizvoda ostaju neupotrijebljene i propadaju.

Razlog je, kažu prerađivači, nedostatak raznovrsnih sorti poljoprivrednih kultura.

Božo Babić iz Gradiške, koji se bavi voćarstvom, kaže da bi razlog manjeg učešća domaćih proizvoda u prerađivačkoj industriji mogao da bude uvoznički lobi, koji je, kako kaže, jači od domaće, kvalitetne proizvodnje.

- Domaće voće i povrće u ogromnim količinama propada, dok naši prerađivači nabavljaju sirovine iz Makedonije, a pojedine sorte čak i iz Kine. Samo lani propalo je na desetine tona voća, zbog nekontrolisanog uvoza - istakao je Babić.

Sekretar Udruženja prehrambene industrije u Privrednoj komori Republike Srpske Slavko Stevanović kaže da površine u Srpskoj koje su pod voćem i povrćem količinski zadovoljavaju potrebe prerađivača, ali ne i po strukturi.

- Od 30.000 hektara zasijanog povrća, čak 50 odsto čini krompir, dok prerađivačima sa druge strane nedostaju paprike ili krastavci - istakao je Stevanović i dodao da su zbog toga primorani da uvoze voće i povrće.

Dodao je da su ove godine jabuke imale izuzetno dobar rod, ali je potrebno povećati proizvodnju krušaka, trešanja, višanja i kajsija. Od povrća, kaže Stevanović, najviše nedostaje krastavca, paprika i paradajza.

- Lani je iz Republike Srpske izvezeno prerađevina od voća i povrća u vrijednosti od deset miliona maraka, dok je uvezeno oko 11,5 miliona, što je dosta dobra pokrivenost uvoza izvozom u odnosu na ostale grane prehrambene industrije - dodao je Stevanović.

Savjetnik generalnog direktora za marketing i komunikacije u bijeljinskom preduzeću "Sava Semberija" Dragomir Ljubojević kaže da su ove godine prinosi voća i povrća prepolovljeni, što je podiglo i cijene domaćih proizvoda.

- Zbog manjka sirovina najveći dio povrća uvozili smo iz Srbije i Makedonije, a voće iz Crne Gore - istakao je Ljubojević i dodao da ni 50 odsto sirovina nisu nabavili u Srpskoj.

Direktor banjalučke firme "Vitaminka" Žarko Mikić kaže da ovo preduzeće godišnje preradi oko 5.500 tona voća i povrća, ali da domaćoj prerađivačkoj industriji nedostaje veliki broj sorti voća i povrća.

- Kod otkupa voća jedino nismo imali problema sa jabukama, dok smo šljive uspjeli da nabavimo samo u minimalnim količinama u Republici Srpskoj, dok smo ostatak uvezli - rekao je Mikić i dodao da paprika ove godine u Srpskoj nije skoro ni bilo, pa je "Vitaminka" morala da otkupi 2.400 tona povrća od inostranih proizvođača.

Proizvodnja

Slavko Stevanović kaže da se i pored niza problema prerada voća i povrća u Srpskoj iz godine u godinu povećava.

- Velike su oscilacije. Tako je 2009. godine proizvedeno oko 30.000 tona proizvoda od voća i povrća, 2007. godine 32.000 tona, dok je 2005. godine prerađeno 24.000 tona voća i povrća - istakao je Stevanović.