Privatizacija - Crna Gora

Voli preuzeo Montri preko duga Hypo banci

Zbog ekonomske krize, domaćih problema i vjerovatno nestručnog menadžmenta dio kompanija ima velike problsme sa likvidnošću.

U Centralnom registru računa krajem marta evidentirano je 51.176 kompanija, od kojih je 12.867 je bilo u blokadi. Prema podacima Centralne banke ukupan iznos duga u blokadi bio je 186,29 miliona eura. Deset najvećih dužnika dugovalo je 33 miliona eura.

Slična je situacija i sa vraćanjem kredita, gdje su najveći dužnici već prekoračili i rokove date reprogramom. Monetarne vlasti već duže ukazuju na specifične probleme tri najveće banke u Crnoj Gori, Crnogorske komercijalne, Prve i HYpo banke, čija je suština neadekvatna disperzija rizika, što narodski rečeno znači da su odobravali kredite malom broju klijenata, koji sada ne mogu da ih vraćaju.

CKB je dio problematičnih kredita ustupila majci, mađarskoj OTP banci, koja je, u dogovoru sa kćerkom iz Crne Gore, krenula u prodaje hipoteka. Prva takva prodaja desila se krajem prošle godine, kad je hotel The Queen of Montenegro prodat ruskoj Korston grupi. Banke traže kompanije koje će, kroz preuzimanje duga nesolventnih vlasnika, postati novi vlasnici firmi. Ovaj model koriste : druge banke, tako da je osim niskog primjera poznat i hercegnovski, gdje je kompaniju Montri preuzeo trgovački lanac Voli, preko duga Montrija Hypo banci. Traži se i kupac sa imovinu Panto marketa, koju ne može da vraća 21 milion eura kredita.

Drugi način naplate duga je klasična doboš varijanta, u kojoj banke prodaju nekretnine uložene kao hipoteke. Iz bankarskih krugova, koji imju uvid u kreditni biro CBCG, procurilo je da su najzaduženije firme koje su bile najprisutnije na crnogorskom ekonomskom nebu.

U javnosti se očituju kroz neizvršavanje obaveza prema zaposlenim, državi i glavni su nosioci unutrašnjih dugova, ali je samo manji broj za sada blokiran. Jedna od njih je Vektra, dužnik OTP banke, koja je u posljednji čas izbjegla uvođenje stečaja zbog duga od 40 hiljada eura.

Nevraćanje kredita glavnih igrača i građana i povlačenje pola milijarde eura depozita usporili su kreditnu aktivnost i više ne pomažu ni pritisci Vlade i udruženja poslodavaca banke i dalje vode konzervativnu politiku, od čega dvije najveće uopšte ne odobravaju kredite, Prva zbog mjera CBCG, a CKB zbog neobjašnjenog razloga, koji sve su prilike leži u nelikvidnosti.

Suština tog bankarskog konzervativizma je činjenica da zajmove traže uglavnom kreditno nesposobne firme, spremne za stečaj. U posljednje vrijeme čak i Vladini zvaničnici ukazuju da nije dobro vršiti pritisak na banke, na se u toj vrijanti sada traže rješenja za oživljavanje privrede preko subvencionisane kamate na stambene kredite, zbog multiplikativnog efekta građevinarstva na druge kompanije. To se među bankarima prati sa određenom pažnjom, mada će tu aktivnost podržati samo oni koji inače odobravaju stambene kredite.