Usljed velikih poskupljenja i nedostatka novca stanovnici Republike Srpske i FBiH sve više posežu za jeftinijim proizvodima, što potvrđuje i podatak da je za pet mjeseci ove godine iz Kine uvezeno više robe nego lani.
Prema podacima Uprave za indirektno oporezivanje (UIO) BiH, od januara do kraja maja ove godine na domaće tržište iz najmnogoljudnije zemlje svijeta stiglo je 91,1 milion kilograma raznih proizvoda i repromaterijala u vrijednosti od 395,6 miliona maraka. U istom periodu lani uvezeno je 76,8 miliona kilograma proizvoda vrijednih više od 381,1 milion maraka.
Najviše, gledano po vrijednosti, ove godine uvezeno je mašina, aparata, mehaničkih uređaja i elektrotehničke opreme, zatim željeza i čelika te plastike i proizvoda od kaučuka i gume. Tokom proteklih mjeseci u BiH su stigle i velike količine posteljine, svjetiljki i drugih rasvjetnih tijela, kao i igračaka, rekvizita za društvene igre i sport te obuće i odjeće.
Ekonomista Zoran Pavlović istakao je za “Glas Srpske” da evropske cijene postaju neprihvatljive za naš budžet, dok su kineske daleko pristupačnije.
- Naši ljudi više nemaju kupovnu moć da pazare nešto što je iz Evrope, odakle dolaze preskupe stvari, zbog čega su njihove odluke realne. Takođe, trebalo bi imati u vidu političke i ratne orijentacije. Osim toga, uspostavljanje boljih odnosa sa Kinom jeste nešto što je veoma korisno za male zemlje kao što je BiH - kazao je Pavlović.
Dodao je da se za robu u Evropi i Americi uvode carine i razna ograničenja, tako da nije iznenađujuće da se Kinezi orijentišu prema Balkanu.
- Osim toga, iz Kine je pokrenuta željeznička linija koja stiže u Evropu. To je sada nova alternativna varijanta dopreme robe, kako bi stigla u kraćem roku, nego brodom - objasnio je Pavlović i dodao da su Kinezi korektni partneri zbog čega je prirodno da se povećava trgovinska razmjena sa njima.
Izvršna direktorica Udruženja građana DON Prijedor Murisa Marić istakla je za “Glas Srpske” da je platežna moć stanovništva toliko oslabila da jednostavno nemaju drugog izbora nego da kupuju jeftiniju robu, koja uglavnom dolazi iz Kine.
- S druge strane, mnogo svjetske proizvodnje je u Kini tako da nije sasvim slučajno što je naše tržište preplavila roba iz te zemlje - kazala je Marićeva.
Dodala je da je, kada je riječ o kvalitetu, činjenica da se svako malo sa tržišta povlači neki proizvod koji uglavnom bude porijeklom iz Kine.
- Što se tiče kvaliteta, kontrole bi kod nas trebalo da budu mnogo veće, jer nemamo edukovane potrošače koji uopšte znaju prepoznati šta je to originalni predmet, garderoba ili dio za automobil. I dalje više vjerujemo, primjera radi, mehaničaru ili trgovcu nego svojim očima - rekla je Marićeva.
Izvoz
Prema podacima UIO, BiH je od januara do kraja maja ove godine izvezla 26 miliona kilograma robe u vrijednosti od 26,37 miliona maraka. U istom periodu lani, iz BiH u Kinu je otišlo 12,28 miliona kilograma robe, čija je vrijednost 10,83 miliona KM. U najmnogoljudniju zemlju svijeta BiH je ove godine najviše izvezla drva i proizvoda od drveta, zatim duvana, kamena, gipsa, kreča i cementa.