Nekretnine - Bosna i Hercegovina

“Stan na dan” puževim korakom izlazi iz ilegale

U Ministarstvu trgovine i turizma RS kažu da su neregistrovani, a samim tim i nelegalni pružaoci usluga smještaja problem u svim zemljama u regionu.

- Borba protiv sive ekonomije u ovom segmentu bila je u proteklom periodu u fokusu zajedničkih aktivnosti Ministarstva trgovine i turizma, Republičke uprave za inspekcijske poslove, ali i lokalnih zajednica širom Srpske. Ove aktivnosti dale su rezultate, jer je došlo do povećanja broja registrovanih pružalaca usluga u ovoj oblasti, od kojih dio svakako otpada na novootvorene kapacitete u ovom periodu, ali je značajniji broj onih koji su svoje poslovanje uskladili sa zakonskim okvirom - kazali su u resornom ministarstvu.

Jedna od aktivnosti u okviru suzbijanja sive zone, navode, jesu kontrole u objektima za smještaj takozvani “stan na dan”.

- U martu 2023. godine kada je aktivnost pokrenuta bilo je registrovano 1.721 objekat “stan na dan”, dok je danas taj broj 2.820, što je povećanje za oko 64 odsto za 18 mjeseci - istakli su za “Glas Srpske” u Ministarstvu trgovine i turizma i dodali da je u pogledu kontrola iskorišćena dostupnost ovog tipa objekata na platformi “booking.com” putem koje je bila dostupna ponuda ovih objekata na tržištu.

Iako pomaka ima, podaci kojima raspolažu turistički radnici govore da “stan na dan” tek mic po mic izlazi iz sive zone.

Rukovodilac sektora za promociju turizma u Turističkoj organizaciji RS Marko Radić rekao je da i pored većeg broja prijavljenih i dalje vlada velika siva zona u svim kategorijama smještaja.

- Hoteli i sličan smještaj su 2023. godine imali 15 odsto iskorišćenosti smještajnih kapaciteta, što je neekonomično. Privatni smještaj uglavnom je neregistrovan uz konstantno povećanje registrovanog. Međutim, i dalje se zaobilazi zakon kada je riječ o prijavi dolazaka i noćenja, gotovo da i dalje neprimjetno posluju što se tiče evidencije i izmirivanja obaveza - istakao je Radić.

On je naglasio da se prema trenutnim zakonskim okvirima kompletna promocija Srpske kao destinacije, finansira od novca prikupljenog po osnovu boravišne takse.

- Nepoštovanje zakona u sferi prijave gostiju, uplate i naplate boravišne takse direktno ograničava mogućnosti promocije i umanjuje vidljivost RS kao destinacije - upozorio je Radić.

Sve ovo potvrđuju i u lokalnim zajednicama, koje su uspjele donekle stati u kraj sivoj zoni. Jedna od njih je Višegrad.

- Uglavnom su svi objekti “stan na dan” prijavljeni kroz ugovor. Međutim vlasnici takvog smještaja i dalje imaju prostora da ne prijavljuju svakog gosta i tu ima sive zone - rekao je ranije za “Glas” vršilac dužnosti direktora Turističke organizacije Višegrad Branislav Andrić.

Stručni saradnik za odnose s javnošću u Turističkoj organizaciji Banjaluka Branka Branković navodi za “Glas” da se i u gradu na Vrbasu bilježi tendencija rasta u legalizaciji smještajnih jedinica, s tim da i dalje mnogi posluju u sivoj zoni.

- Činjenica je da raste broj registrovanih objekata za smještaj, bilo stanova ili kuća za odmor i mi čak na dnevnom nivou zaprimamo zahtjeve za registraciju, ali to i dalje nije u onom obimu koji bismo mi željeli. Ono što nas raduje da niko ne otkazuje ugovore kad je riječ o smještaju “stan na dan” što samo po sebi govori da je posao isplativ i da dadžbine nisu velike - kazala je Brankovićeva i pozvala sve koji u Banjaluci rentaju nekretnine turistima, a nisu prijavljeni da legalizuju taj posao, jer su kazne rigorozne. 

Brankovićeva je dodala da inspekcija redovno “češlja” stanodavce koji reklamiraju svoj smještaj na platformi “booking.com” te da one koji su ilegalni prvo upozore i upute u proces legalizacije.

- U startu nikoga ne kažnjavaju, nego građanima daju prostora da legalizuju smještaj koji izdaju. To je vrlo jednostavan proces od svega četiri koraka i završava se vrlo brzo - pojasnila je Brankovićeva.

Saradnja sa “booking.com”

U Ministarstvu trgovine i turizma RS ističu da kada je riječ o saradnji sa platformom “booking.com” Srpska i BiH se u ovom trenutku tek nalaze na prvom koraku uspostavljanja kontakta sa ovom platformom.

- Resorna ministarstva Srpske i Srbije formirala su zajedničku radnu grupu za razvoj turizma, u okviru koje je razmatrano i ovo pitanje te s tim u vezi RS prati iskustva Srbije i korake koje je potrebno preduzimati u procesu realizacije saradnje kako sa ovom tako i sa drugim međunarodnim platformama i partnerima u oblasti turizma i ugostiteljstva - naveli su u resornom ministarstvu.